Aralarında nitelikli kahve çekirdeklerine sahip Yemen ve Etiyopya’nın da bulunduğu EAGÜ kategorisindeki 49 ülkeyi kapsayan karar, salı günü Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.
Söz konusu ülkelerin kahveleri Türkiye’ye çok az miktarda gelen kahveler; yüzde 1’den daha az pazar payları var. Türkiye’deki kahve fiyatlarının Türk kahvesine göre fiyatlandırıldığını; Türk kahvesinin de Brezilya çekirdeklerinden üretildiği bilgisini veren 3 uzman da kararın ancak filtre ve espresso kahve fiyatlarında sınırlı da olsa düşüşler yaşanabileceğini aktardı. Delfiano Yeşil Çekirdek İthalatçısı Fatih Topuz, Kahve Festivalleri Kurucusu Alper Sesli ve nitelikli kahve kavurucusu BOX Roastery & Coffee’den Mert Soley’in ortak açıklamasında belirtti.
VERGİ İNDİRİMLERİ İTHALATÇILARIN MALİYETLERİNİ AZALTACAK
TİM Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu ithalat vergisinin sıfırlanmasının iç piyasada olumlu etki yaratabileceğini; ancak fiyatlardaki düşüşün birkaç faktöre bağlı olduğuna dikkat çekti. Ancak, vergi indirimi ithalatçıların maliyetlerini azaltacak olsa da kahve fiyatlarının dünya arz-talep dengesine ve diğer ekonomik faktörlere bağlı olduğunu anımsatan Tiryakioğlu, konuşmasında şunları dile getirdi:
FİYATLARDAKİ DÜŞÜŞ SINIRLI OLABİLİR
“Fiyatlardaki düşüş sınırlı olabilir. Bu etki, ithalatçıların tasarruflarını tüketiciye yansıtıp yansıtmamalarına, yerel üreticilerin maliyet yapılarına ve küresel kahve fiyatlarının dalgalanmasına göre değişebilir. Vergi indiriminin etkisiyle raflardaki kahve fiyatlarında sınırlı da olsa bir gerileme beklenebilir, ancak bu oran, küresel fiyatların seyrine ve iç piyasadaki koşullara göre değişecektir.”
Arabica Coffee House CEO’su Sertaç Yalçın, vergilerin sıfırlanması tek başına fiyat belirleyen bir unsur olmadığını belirten Yalçın,
“BİR ANDA DÜŞMESİ MÜMKÜN DEĞİL”
“Verginin sıfırlanması doğrudan maliyeti etkileyen bir unsur ama kahve fiyatlarını tek başına belirleyen bir faktör değil. Pandemi öncesinde yaklaşık tonu 110-130 dolar arasında olan kahve, pandemi sonrasında artarak geldiğimiz günde defalarca rekor kırıp 450 dolarlara kadar çıktı. Bugün hala çok değişken bir borsası var. Yaklaşık 400 dolarlara tonu hâlâ fiyatlanıyor. Ne kadar vergi kalksa da artan kahvenin borsası ve diğer etkenlerle bir anda düşmesi mümkün değil ama belki artışı engellenebilir ya da azalabilir”
TÜRKİYE’DE KAHVE FİYATLARININ YÜKSEK OLMA SEBEPLERİ
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, kahve fiyatlarındaki artışının sebeplerin birisinde dünyanın zirvesinde olan kahve üreticileri olan Brezilya ve Vietnam’daki arz kaynaklı sıkıntılar olduğunu söyledi.
Delfiano Yeşil Çekirdek İthalatçısı Fatih Topuz, Kahve Festivalleri Kurucusu Alper Sesli ve nitelikli kahve kavurucusu BOX Roastery & Coffee’den Mert Soley ise Türkiye’de kahve fiyatlarının yüksek olmasının asıl nedenlerini şöyle sıraladı:
- Maliyet baskısı,
- işletmelerin kira bedelleri,
- mülk sahibinin ödemediği ve kiracının üstlendiği stopaj vergisi,
- kahve dükkanı maliyetlerindeki yatırımların döviz bazında artması,
- personel maliyetleri.
Kahve fiyatlarının yüksek olmanın asıl nedenleri olarak belirtildi.